مقبره شهدای فخ

«مقبره شهدای فخّ» زیارتگاهی در شهر مکه واقع در چهار کیلومتری مسجدالحرام است. شهدای فخ، عده ای از سادات حسنی هستند که در نبرد با عباسیان در منطقه فخّ به شهادت رسیدند.

شهادت سادات حسنی

حسین بن علی بن حسن بن حسن بن علی بن ابی طالب، معروف به «شهید فخّ»، در سال ۱۶۹ هجری، قیامی را بر ضد هادی عباسی (خلافت از ۱۶۹ ـ ۱۷۰) در منطقه فخ از شهر مکه ترتیب داد. وی قیامش را در مدینه آغاز کرد و پس از تسلط بر این شهر، از آنجا که زمان حج نزدیک بود، همراه سیصد تن از شیعیان و نزدیکانش به سوی مکه حرکت کرد. وی در منطقه «فخّ» با سپاه عباسیان مواجه شد و در نبردی که صورت گرفت، همراه شمار دیگری از سادات حسنی به شهادت رسیدند.

مرقد شهدای فخ

مقبره شهدای فخ در خیابان شهدا قرار دارد (در چهار کیلومتری مسجدالحرام) که تمامی آن منطقه را به نام منطقه شهدا می شناسند و این نام هم دقیقا به خاطر شهادت شهید فخ در آنجاست. یک خیابان فرعی از خیابان شهدا به فاصله نزدیکی از تقاطع شهدا ـ تنعیم، به سمت مقبره می رود. مقبره مزبور در پایین کوهی قرار گرفته که اکنون یک سمت آن مقبره و سمت دیگر آن میدان فوتبال است. این مقبره به عبارتی در پشت مسجد البوقری واقع است.

مقبره مزبور به خاطر راه، سه پاره شده و یک مثلث کوچک آن در حال از بین رفتن است. بخشی از آن با یکی دو متر ارتفاع از سطح خیابان قرار دارد. بخش اصلی برجای مانده از قبرستان شهدای فخ در یک چهار دیواری قدیمی، در جنب کوه واقع شده و دری مسدود دارد. در میانه این چهاردیواری، مقبره نیمه مخروبه ای نیز هست که از بالای کوه تا اندازه ای قابل رؤیت است. قاعدتاً همانجا باید مقبره حسین بن علی، شهید فخ باشد که حاکمان آن دیار به دلایل مذهبی، آن را بسته اند.

منابع

• رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۶۷-۱۶۹.